Nie bagatelizuj pierwszych problemów z płynnością finansową. Jeśli nie jesteś w stanie uregulować należności i zobowiązań w Twojej firmie, zacznij działać jak najszybciej. Jednym z rozwiązań będzie rozpoczęcie postępowania restrukturyzacyjnego i stworzenie układu. Poznaj rodzaje restrukturyzacji, które mogą pomóc naprawić sytuację finansową w Twoim przedsiębiorstwie
Spis treści
Jakie są rodzaje restrukturyzacji?
Prawo restrukturyzacyjne w Polsce przewiduje 4 rodzaje restrukturyzacji – postępowanie o zawarcie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe i postępowanie sanacyjne. Przyjrzyjmy się im bliżej.
Postępowanie o zawarcie układu
Zacznijmy od najprostszego rodzaju restrukturyzacji, czyli postępowania o zawarcie układu. To rozwiązanie, które zapewnia największą swobodę, bo umożliwia przedsiębiorcy przeprowadzanie samodzielnych rozmów z wierzycielami.
Negocjacje odbywają się bez przedstawiciela sądu. Jedyny kontakt z tą instytucją ma miejsce, dopiero gdy wierzyciel i firma ustalą wspólnie układ, a sąd będzie odpowiadał za jego zatwierdzenie.
Zalecane jest skorzystanie z pomocy doradcy restrukturyzacyjnego podczas przygotowywania niezbędnej dokumentacji, negocjacji i składania wniosku do sądu. Jego rolą będzie monitorowanie całego procesu tak, aby przebiegał zgodnie z aktualnymi przepisami.
Zalety postępowania o zawarcie układu:
- prosty i szybki przebieg,
- ochrona przed egzekucją,
- to jeden z najskuteczniejszych sposobów na odzyskanie płynności finansowej,
- ochrona przed głębszymi problemami finansowymi i przed upadłością firmy.
Chcesz sprawnie przeprowadzić restrukturyzację?
Skorzystaj z doświadczenia i wiedzy doradców Habza Finanse.
Przeanalizujemy Twoją sytuację i znajdziemy najlepsze rozwiązanie.
Przyspieszone postępowanie układowe
To kolejne szybkie rozwiązanie, które wybierane jest zazwyczaj przez firmy z nieco większymi problemami ze spłatą zobowiązań niż te, które decydują się na postępowanie o zawarcie układu.
Ważne jest spełnienie wymogów formalnych – udział wierzytelności spornych nie może przekroczyć 15%.
Przyspieszone postępowanie układowe wymaga udziału sądu, ale cała procedura jest dość uproszczona, więc nie zajmuje dużo czasu – zazwyczaj 4-6 miesięcy. Zadaniem sądu jest otwarcie przyspieszonego postępowania układowego, nadzorowanie go oraz zatwierdzenie układu.
Zalety przyspieszonego postępowania układowego:
- uproszczony przebieg,
- szybka procedura,
- ochrona prawna i zawieszenie postępowań egzekucyjnych z chwilą otwarcia postępowania,
- możliwość uchylenia zajęć rachunków bankowych przez sędziego-komisarza,
- dłużnik zachowuje zarząd w pewnym zakresie, który nie przekracza zwykłego zarządu.
Postępowanie układowe
Firmy z większymi problemami finansowymi częściej decydują się na pozostałe dwa rodzaje restrukturyzacji, czyli np. postępowanie układowe. To rozwiązanie wybierane przez przedsiębiorstwa, które mają wysoki udział wierzytelności spornych tj. powyżej 15%.
Ze względu na bardziej złożone procedury i zadłużenie firmy postępowanie układowe wymaga dużego zaangażowania sądu. Następuje powołanie nadzorcy sądowego.
Celem tego rodzaju restrukturyzacji jest również zawarcie układu, który pomoże w uniknięciu likwidacji firmy. Stosowana raczej w średnich i dużych przedsiębiorstwach.
Zalety postępowania układowego:
- zapewnia ochronę przed wierzycielami,
- w czasie trwania postępowania układowego zostają zawieszone postępowania egzekucyjne objęte układem,
- w wielu przypadkach możliwe jest zachowanie podstawowego zarządu nad firmą,
- możliwe staje się uchylenie zajęć, do których doszło w postępowaniach egzekucyjnych przed otwarciem postępowania układowego,
- możliwość ochrony firmy przed jej likwidacją.
Postępowanie sanacyjne
Zgodnie z art. 3 ust. 5 Prawa Restrukturyzacyjnego postępowanie sanacyjne polega na przeprowadzaniu działań sanacyjnych i zawarciu układu po tym, jak zostanie sporządzony i zatwierdzony spis wierzytelności. Celem postępowania sanacyjnego jest nie tylko zawarcie układu, ale przede wszystkim doprowadzenie do głębokich zmian w strukturach firmy, aby możliwe było dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa.
Podczas postępowania sanacyjnego stery nad firmą przejmuje zarządca sądowy. Do jego zadań należy np. odstąpienie od nierentownych umów, redukcja zatrudnienia czy też sprzedaż niektórych składników majątku firmy, aby umożliwić zaspokojenie wierzycieli.
Zalety postępowania sanacyjnego:
- często to ostatnia szansa na odbudowę firmy i niedopuszczenie do konieczności ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa,
- największa ochrona przed egzekucją, np. obejmuje nawet wierzytelności zabezpieczone hipotecznie,
- optymalizacja kosztów firmy,
- szansa na poprawę płynności finansowej firmy,
- restrukturyzacja umów.
Jakie są nieformalne rodzaje restrukturyzacji?
Firma może zdecydować się także na podjęcie nieformalnych form restrukturyzacji, czyli takich bez udziału sądu. Skupiają się one na działaniach wewnętrznych, które mogą być dobrym wstępem. Zaletami takich rozwiązań są niższe koszty i szybsze efekty.
Wyróżniamy 3 rodzaje restrukturyzacji nieformalnej, takie jak:
- restrukturyzacja finansowa – może polegać na podjęciu takich działań jak np. konsolidacja długów, negocjowanie nowych warunków spłaty kredytów czy pozyskanie nowego inwestora lub udziałowca;
- restrukturyzacja operacyjna – wiąże się ze zmianą sposobu funkcjonowania przedsiębiorstwa, po dogłębnej analizie sposobem na zmniejszenie kosztów i odzyskanie płynności finansowej może być np. automatyzacja procesów, zamknięcie niektórych działów lub rozpoczęcie współpracy z zewnętrznymi wykonawcami;
- restrukturyzacja organizacyjna – wymaga podjęcia kroków, które pomogą w podejmowaniu lepszych decyzji, często wiążą się ze zmianą obowiązków pracowników, wprowadzaniem większego nadzoru czy redukcją stanowisk kierowniczych.
Czym jest restrukturyzacja?
Restrukturyzacja to zmiana – struktury, zatrudnienia, technologii, lokalizacji itd. Wdrożone rozwiązania mają doprowadzić do naprawy sytuacji finansowej, prawnej lub operacyjnej. W polskim prawie restrukturyzacja została uregulowana ustawą z dnia 15 maja 2015 r. o Prawie restrukturyzacyjnym.
Głównym celem restrukturyzacji jest uzdrowienie sytuacji ekonomicznej w przedsiębiorstwie i odzyskanie płynności finansowej. Dla wielu firm to szansa na dalsze funkcjonowanie firmy.
Podsumowanie – Rodzaje restrukturyzacji
Prawo restrukturyzacyjne wyróżnia 4 rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych:
- postępowanie o zatwierdzenie układu,
- przyspieszone postępowanie układowe,
- postępowanie układowe,
- postępowanie sanacyjne.
Każde z nich różni się zakresem ochrony, stopniem zaangażowania sądu oraz czasem trwania. Jednak łączy je to, że wszystkie pomagają odzyskać płynność finansową i stają się sposobem na dalsze funkcjonowanie firmy, która boryka się z problemami ze spłatą zobowiązań.
FAQ – Co jeszcze warto wiedzieć na temat rodzajów restrukturyzacji?
Wady restrukturyzacji różnią się w zależności od stanu finansowego firmy i rodzaju postępowania restrukturyzacyjnego. Wśród minusów są np. koszty, redukcja zatrudnienia, reputacja firmy lub ryzyko, że w razie niepowodzenia, konieczne będzie rozpoczęcie postępowania upadłościowego.
Układ restrukturyzacyjny nie dotyczy niektórych rodzajów wierzytelności np. alimentacyjnych i rent, które wynikają z odszkodowań za szkody takie jak np. choroba czy niezdolność do pracy, śmierć.
1. Analiza finansowa firmy. Najlepiej, aby na tym etapie odbywała się też konsultacja z doradcą restrukturyzacyjnym.
2. Przygotowanie propozycji układu.
3. Dopasowanie rodzaju restrukturyzacji.
4. Złożenie wniosku o rozpoczęcie postępowania restrukturyzacyjnego w sądzie. Z wyjątkiem postępowania restrukturyzacyjnego o zawarcie układu – w tym przypadku wniosek należy złożyć już po negocjacjach z wierzycielami, a sąd jedynie zatwierdza układ.
5. Negocjacje z wierzycielami.
6. Głosowanie nad układem.
7. Zatwierdzenie układu przez sąd.
8. Wdrożenie układu i zamknięcie postępowania restrukturyzacyjnego.
Źródła:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20150000978
P. Zimmerman, Prawo upadłościowe i restrukturyzacyjne. Komentarz, C.H. Beck, 2023.
