Czym jest restrukturyzacja kredytu i jak przebiega?

Masz kredyt, który coraz trudniej spłacać? Nieprzewidziane wydatki, utrata pracy, choroba, rozwód – to tylko kilka sytuacji, które mogą zachwiać Twoją finansową równowagą. Gdy raty zaczynają przerastać Twoje możliwości, warto wiedzieć, że istnieje wyjście. Restrukturyzacja kredytu to rozwiązanie, które może pomóc Ci odzyskać kontrolę nad domowym budżetem. Sprawdź, na czym polega ten proces i jak wygląda krok po kroku.

Co to jest restrukturyzacja kredytu?

Co to jest restrukturyzacja kredytu? To zmiana warunków spłaty istniejącego zobowiązania – bez konieczności zaciągania nowego kredytu czy zmiany banku. W odróżnieniu od konsolidacji i refinansowania, które wiążą się z dodatkowymi kosztami i przeniesieniem kredytu do innego banku, restrukturyzacja opiera się na modyfikacji aktualnej umowy.

Na podstawie art. 75c Prawa bankowego, każdy kredytobiorca ma prawo złożyć wniosek o restrukturyzację kredytu. Bank może ją uwzględnić, jeśli oceni, że sytuacja klienta tego wymaga i umożliwia dalszą spłatę na nowych warunkach.

Na czym polega restrukturyzacja kredytu i kiedy warto ją rozważyć?  

Restrukturyzacja kredytu polega na dostosowaniu warunków spłaty do aktualnej sytuacji finansowej kredytobiorcy. Najczęściej rozważa się ją w momencie, gdy zaczynamy mieć trudności z terminową spłatą rat, np. na skutek obniżenia dochodów lub utraty pracy. Warto działać z wyprzedzeniem – bank lepiej oceni klienta, który przewiduje problemy i reaguje, zanim dojdzie do opóźnień.

Zmiana warunków kredytu może polegać np. na wydłużeniu okresu spłaty, obniżeniu rat, wakacjach kredytowych czy konsolidacji zobowiązań. Co ważne, restrukturyzacja to nie tylko ratunek w kryzysie – można ją wykorzystać również wtedy, gdy nasza sytuacja finansowa się poprawi i chcemy szybciej spłacić kredyt lub zoptymalizować jego warunki. Niezależnie od przyczyny, celem restrukturyzacji jest lepsze dopasowanie kredytu do aktualnych możliwości i planów klienta.

Jakie są rodzaje restrukturyzacji kredytu?  

Są różne rodzaje restrukturyzacji kredytu, choć cel jest zawsze ten sam – dostosowanie warunków spłaty do aktualnych realiów. Dzięki temu możliwe ma być dalsze regulowanie zobowiązania i uniknięcie opóźnień. Oto dostępne możliwości: 

• wydłużenie okresu kredytowania – zmniejsza wysokość miesięcznej raty, rozkładając zobowiązanie na dłuższy czas. Wiąże się z wyższym kosztem całkowitym kredytu, ale poprawia bieżącą płynność finansową,
• zawieszenie spłaty (tzw. wakacje kredytowe) – czasowe odroczenie spłaty części lub całości rat (kapitału i/lub odsetek). Pozwala złapać finansowy oddech w trudnym momencie,
• zmiana rodzaju rat – możliwość przejścia z rat równych na malejące (lub odwrotnie), co może pomóc w lepszym zarządzaniu budżetem,
• konsolidacja zobowiązań – połączenie kilku kredytów w jeden, z jedną ratą i często dłuższym okresem spłaty. Upraszcza zarządzanie długiem i może zmniejszyć miesięczne obciążenia,
• zmiana waluty kredytu – przeliczenie kredytu na inną walutę, zwykle z obcej na krajową, np. CHF na PLN. Rozwiązanie stosowane zwłaszcza przy dużych wahaniach kursów,
• obniżenie oprocentowania lub marży banku – bank może zdecydować się na obniżenie kosztów kredytu, by umożliwić kontynuowanie spłaty.

Jak przebiega proces restrukturyzacji kredytu? Krok po kroku

Zanim uzyskasz zgodę na restrukturyzację kredytu, konieczne jest, abyś przeszedł przez pełną procedurę. Jak wygląda proces restrukturyzacji kredytu?

1. Ocena sytuacji finansowej. Na początku niezbędna jest szczegółowa analiza Twoich finansów. Sprawdź, ile wynosi aktualne zadłużenie, jakie masz miesięczne wydatki i w jakiej wysokości oraz z jakich źródeł uzyskujesz dochód. Bez tej wiedzy trudno będzie zaproponować realne warunki spłaty.
2. Przygotowanie wniosku o restrukturyzację. Kolejny krok to sporządzenie oficjalnego wniosku do banku – wzór pisma o restrukturyzację kredytu znajdziesz online lub przygotujesz go z pomocą doradcy. Powinien on zawierać jasne uzasadnienie problemów finansowych (np. utrata pracy, rozwód, śmierć współkredytobiorcy) oraz Twoją propozycję nowych zasad spłaty kredytu. Pamiętaj, że bank oczekuje konkretnych informacji i logicznych argumentów.
3. Dołączenie dokumentów. Do wniosku musisz dołączyć odpowiednie załączniki – najczęściej będą to zaświadczenia o dochodach, wyciągi z konta, umowa o pracę czy historia dotychczasowej spłaty kredytu. To na ich podstawie bank oceni Twoją sytuację.
4. Analiza wniosku przez bank. Po złożeniu dokumentów instytucja finansowa przystępuje do analizy. Może to potrwać od kilku dni do kilku tygodni. Bank sprawdza zarówno Twoją zdolność do realizacji nowych warunków, jak i techniczną możliwość ich wdrożenia.
5. Zawarcie aneksu do umowy kredytowej. Jeśli bank zaakceptuje Twoją propozycję, dochodzi do podpisania aneksu zmieniającego warunki kredytu. Od tego momentu obowiązują nowe zasady spłaty, zgodne z ustaleniami zawartymi we wniosku.

Jakie są podstawy prawne restrukturyzacji kredytu?  

Restrukturyzacja kredytu opiera się na art. 75c Prawa bankowego, który zobowiązuje bank do rozważenia wniosku klienta o zmianę warunków spłaty, jeśli ten ma lub przewiduje trudności finansowe. Decyzja zależy od oceny sytuacji kredytobiorcy. 

Jak restrukturyzacja kredytu wpływa na historię w BIK?  

Kredyt w restrukturyzacji może, ale nie musi negatywnie wpłynąć na historię w BIK. Jeśli wniosek o restrukturyzację kredytu został złożony przy zachowaniu terminowych płatności, bank zwykle nie odnotowuje tego jako pogorszenie sytuacji klienta. Gorzej, jeśli restrukturyzacja następuje po opóźnieniach, te zostaną ujawnione w BIK i mogą obniżyć scoring. Po zatwierdzeniu nowych warunków i regularnej spłacie według nowego harmonogramu, wpis może być neutralny lub pozytywny – zależnie od oceny banku.

Jakie strategie można zastosować w restrukturyzacji kredytu?  

Strategia restrukturyzacji nie sprowadza się wyłącznie do wyboru konkretnej formy (np. wydłużenia okresu spłaty). Należy na spokojnie i przemyślanie podejść do tematu oraz zadbać o inne aspekty takie jak:

• analiza własnej sytuacji finansowej – ocena realnych możliwości spłaty kredytu dziś i w kolejnych miesiącach,
• priorytety długoterminowe – np. szybkie oddłużenie vs. niższe raty miesięczne,
• rozmowa z bankiem na wczesnym etapie problemów – im wcześniej zgłosisz trudności, tym większe szanse na korzystne warunki,
• porównanie alternatyw – np. restrukturyzacja w obecnym banku vs. refinansowanie w innym,
• wsparcie doradcy lub prawnika, jeśli sprawa jest złożona lub dotyczy większej liczby zobowiązań.

Restrukturyzacja kredytu nie jest wybierana jedynie przez tych, którzy już sobie nie radzą. Jest to świadoma decyzja, zanim zrobi się naprawdę źle. To sposób, by dogadać się z bankiem i ustalić spłatę na własnych zasadach, zanim zobowiązania wymkną się spod kontroli.