Inflacja a kredyt – czy jest między nimi zależność?

W ostatnim czasie słowo „inflacja” odmieniane jest przez wszystkie przypadki. Nie ma chyba osoby, której nie dotknął gwałtowny wzrost cen towarów i usług. Drożeje wszystko: żywność, odzież, paliwo, energia i większość usług. A co ze zobowiązaniami finansowymi? Czy inflacja ma wpływ na kredyty? Okazuje się, że w tej materii sytuację również ciężko określić jako korzystną.

Jeśli zastanawiasz się, czy wzrost cen wpływa na kredytobiorców, postaramy się rozwiać wszelkie wątpliwości. Inflacja a kredyt – jak wyglądają wzajemne zależności i czy jest się czego obawiać? Zapraszamy do lektury! Znajdziesz tu wszystko, co powinieneś wiedzieć o związkach między wysokością inflacji a spłatą kredytu.

Inflacja kredytowa – wprowadzenie

Spotkałeś się kiedyś z pojęciem inflacji kredytowej? Jest to zjawisko spowodowane nadmierną akcją kredytową prowadzoną przez instytucje finansowe. Ale co to znaczy? Banki pożyczają swoim klientom pieniądze pozyskane z depozytów (rachunków i lokat) innych konsumentów. Kredytobiorcy wydają je na zakup dóbr, usług, nieruchomości. Sprzedawca deponuje je na swoim koncie, skąd znowu są wykorzystywane do udzielania kredytów (przez ten sam lub inny bank).

Cykl trwa dotąd, dokąd któryś z banków nie przeznaczy ostatniego ułamka pierwszego depozytu na rezerwy. Dlaczego ten mechanizm uznaje się za szkodliwy? Bo powoduje ciągłe zwiększanie ilości pieniędzy w obiegu – niewspółmiernie do podaży dóbr i usług na rynku. Pojawia się więc inflacja kredytowa, zatem ceny zaczynają szybować w górę. To zjawisko znane jest też jako ekspansja kredytowa, która może być wynikiem zasad, które ustala Rada Polityki Pieniężnej, gdy rząd stara się pobudzić wzrost gospodarczy.

Inflacja a kredyt – zależność

Przyczyną inflacji nie musi wcale być ekspansja kredytowa. Wzrost cen często powoduje również gwałtownie rosnący popyt, zbyt duża emisja pieniądza czy też znaczące podwyżki kosztów produkcji. Chociaż ekonomiści twierdzą, że niewielka inflacja korzystnie wpływa na rozwój gospodarczy, to konsumenci nigdy nie traktują jej jako powodu do zadowolenia. A to dlatego, że przez jej działanie za tę samą ilość pieniędzy z czasem można kupić coraz mniej. Wróćmy jednak do sedna: jak inflacja wpływa na kredyt? Czy powoduje wzrost stóp procentowych w przypadku kredytów hipotecznych, czy gotówkowych?Zbyt wysoka inflacja nie jest korzystna ani dla gospodarki, ani dla konsumentów.

Dlatego Narodowy Bank Polski (NBP), a konkretnie Rada Polityki Pieniężnej (RPP), dysponuje instrumentami, które pozwalają w pewien sposób wpływać na wzrost cen. A więc dlaczego, gdy wzrasta inflacja, kredyty drożeją? Bo kiedy rosną ceny dóbr i usług, RPP podnosi swoje stopy procentowe. To bezpośrednio powoduje, że koszty kredytowania stają się wyższe. W ten sposób spada konsumpcja – nabywcy mają utrudniony dostęp do „świeżej” gotówki, przez co nie wprowadza się do obiegu większej ilości pieniędzy. Odpowiedź na pytanie, „czy inflacja wpływa na kredyt?” jest więc niestety twierdząca. Oprocentowanie kredytów zmienia się na niekorzyść klienta. Warto więc na bieżąco śledzić wskaźnik inflacji.

Inflacja a spłata kredytu

Wydawać by się mogło, że skoro inflacja powoduje spadek siły nabywczej pieniądza, to kredytobiorcy są w dobrej sytuacji. W końcu ich dług jest wart coraz mniej – ale to niestety tylko teoria. Zależność inflacja-kredyty okazuje się wcale nie być taka prosta. Rzeczywista kwota zobowiązania pozostaje przecież bez zmian. W sytuacji, w której nasze wynagrodzenie rosłoby w takim tempie, w jakim ceny idą w górę, bylibyśmy na dobrej pozycji.

Niestety rzadko tak się dzieje. Częściej jest tak, że zarabiamy niewiele więcej, raty kapitałowe zostają na tym samym poziomie, a wzrost stóp procentowych jest mocno widoczny. Ceny żywności oraz innych towarów i usług szybują w górę. Dlatego za środki, które pozostają do dyspozycji po uregulowaniu zobowiązań, możemy kupić znacznie mniej. To poważny problem, który prowadzi do tego, że wielu kredytobiorców po prostu nie jest w stanie dłużej spłacać swoich zobowiązań. Trzeba brać taką ewentualność pod uwagę, gdy na rynku mamy inflację, a kredyt jest w naszych planach na przyszłość.

Odsetki kredytu a inflacja – czy należy spodziewać się wzrostu?

Zaciągamy kredyt gotówkowy, a inflacja ma rosnąć – czego możemy się spodziewać? Rata kapitałowa kredytu nie jest zależna od sytuacji gospodarczej, dlatego w tej kwestii możesz być spokojny. Ale co z odsetkami? Kiedy wzrasta inflacja, a kredyt zaciągnięty jest na zasadach uwzględniających zmienne oprocentowanie, może pojawić się problem. Jakie mechanizmy sterują tym zjawiskiem? Powiedzieliśmy już, że inflacja powoduje podnoszenie stóp procentowych NBP. Jakie są tego konsekwencje? Odsetki kredytu a inflacja – jest się czego bać?

Zwiększenie stóp procentowych NBP jest wynikiem decyzji jego organu decyzyjnego, RPP. Główną konsekwencją tego działania jest to, że banki komercyjne pożyczają pieniądze z banku centralnego po wyższych cenach. Wzrasta koszt pozyskania kapitału, a zatem udzielane przez nie kredyty także drożeją. Co więcej, w górę idą także wartości stóp referencyjnych. Banki pożyczają sobie nawzajem pieniądze, ustalając oprocentowanie na podstawie stóp NBP. Logiczne jest więc to, że inflacja spowoduje wzrost kosztów pożyczek międzybankowych. Często wykorzystywany jest tutaj np. WIBOR. A to właśnie na tym indeksie opiera się oprocentowanie wielu kredytów. Zależność między inflacją a kredytem jest więc bezpośrednia.

Kredytobiorcy, którzy zapożyczyli się na warunkach gwarantujących stałe oprocentowanie, mogą spać spokojnie. Ale co z tymi, którzy nie mają takiego szczęścia ze swoimi kredytami i sięgnęli po oprocentowanie zmienne? Czy muszą oni liczyć na podwyższenie stóp procentowych? Trzeba przygotować się na to, że oprocentowanie będzie wzrastać wprost proporcjonalnie do zwyżek stopy referencyjnej.

Wszystko drożeje, gdy na rynku jest wysoka inflacja, a spłata kredytu staje się wtedy szczególnie uciążliwa dla domowego budżetu. Sprawa dotyczy niestety większości dłużników, bo banki nie są skłonne udzielać kredytów hipotecznych czy gotówkowych ze stałym oprocentowaniem.

Inflacja a kredyt hipoteczny – co w takim przypadku?

Kredyty a inflacja – ta sprawa dotyczy nie tylko kredytów konsumpcyjnych, ale wszystkich typów zobowiązań. Konsumenci, którzy spłacają kredyty hipoteczne, mogą odczuć zmiany szczególnie mocno. Dlaczego? Bo jest to zobowiązanie na wysokie kwoty, co wynika wprost z natury tego typu produktów finansowych. Miesięczne raty – mimo że rozłożone nawet na okres trzydziestu lat – są wysokie. Zależność między inflacją a kredytem jest tutaj zatem bardzo ważna.

Kredyty hipoteczne ze stałą stopą procentową ustaloną na cały okres umowy właściwie nie występują. A ponieważ w ich przypadku raty są znaczące, to ich wzrost może być bardzo dotkliwy dla domowego budżetu. Bywa tak, że mamy niewielki wzrost inflacji, a koszt kredytu hipotecznego znacznie rośnie. To dlatego, że raty są duże, więc nawet drobna podwyżka oprocentowania powoduje, że płacimy więcej. Może się okazać, że całkowity koszt kredytu zwiększy się w ten sposób nawet o kilkadziesiąt tysięcy. To sporo, prawda? Jeśli chcesz sprawdzić, co może się stać z Twoim kredytem hipotecznym, jak zmieni się rzeczywista roczna stopa oprocentowania, skorzystaj z jednego z darmowych narzędzi dostępnych w sieci. Wystarczy wpisać w wyszukiwarkę hasło związane z zależnością między ratą kredytu a inflacją – kalkulatory wykonają za Ciebie wszystkie obliczenia.