Macierzyński a upadłość firmy – poznaj zależność!

Upadłość firmy to procedura, która dedykowana jest podmiotom znajdującym się w tzw. stanie niewypłacalności. Mówi o niej Ustawa – Prawo upadłościowe. Budzi niewątpliwie wiele emocji zarówno wśród samych przedsiębiorców, jak i personelu. Nie da się ukryć, że prowadzenie postępowania upadłościowego, a w konsekwencji ogłoszenie zakończenia jej funkcjonowania, niesie za sobą poważne rezultaty. Jedna z nich dotyczy urlopu macierzyńskiego. Dlatego też dziś poświęcamy tej tematyce szczególną uwagę. Chcemy rozwiązać szereg wątpliwości, jakie towarzyszą kobietom spodziewającym się dziecka lub matkom przebywającym na macierzyńskim. Zapraszamy do lektury!

Macierzyński a upadłość firmy – czy to powód do obaw?

Ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa następuje, gdy nie ma ono możliwości regulowania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Jest skorelowane z różnymi ograniczeniami w obrębie jego funkcjonowania, a w efekcie końcowym z wygaśnięciem podmiotu. Zastanówmy się zatem, czy w takiej sytuacji osoba wykorzystująca urlop macierzyński powinna się niepokoić. Niestety nie mamy dobrych wiadomości. Wraz z ogłoszeniem upadłości pracodawca może zwolnić każdego pracownika bez wyjątku, w tym również kobiety po porodzie. Jest to równoznaczne, z tym że stosunek pracy zostaje zerwany.

Upadłość firmy a urlop macierzyński – czy jest należny?

Urlop macierzyński jest obowiązkową przerwą od pracy, która przysługuje świeżo upieczonym mamom. Jest to czas przeznaczony na regenerację organizmu po ciąży i po porodzie, ale także na sprawowanie opieki nad maluchem wymagającym ciągłej uwagi. Jest to bezsprzecznie ważny moment w ich życiu. Jednak problem pojawia się, gdy stwierdzona jest upadłość przedsiębiorstwa, w którym podpisały umowę o pracę. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi ich ochrona nie obowiązuje. To oznacza, że otrzymują wypowiedzenie, stosunek pracy ustaje, a ich urlop macierzyński zostaje przerwany.

Zasiłek macierzyński a upadłość firmy – ile pieniędzy otrzyma kobieta na macierzyńskim?

Dobrą informacją jest to, że upadłość firmy nie pozbawia kobiet prawa do pobierania świadczeń. Pomimo zerwania stosunku pracy i skrócenia urlopu macierzyńskiego mogą liczyć na pewne przywileje, gdyż uprawnienia pracownicze nadal obowiązują. Mamy tutaj na myśli zasiłek macierzyński. Kwestia dotycząca wypłaty tego typu świadczenia pieniężnego została uregulowana w Ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Można w niej odnaleźć adnotację o tym, że w razie choroby i macierzyństwa, przed porodem należy się w standardowej wysokości zasiłek macierzyński, a likwidacja zakładu pracy nie zmienia tego – jeśli nie zapewniono pracownicy innego zatrudnienia. Po urodzeniu dziecka młoda mama ma prawo do otrzymania pieniędzy. Świadczenie wypłacane jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który niejako przejmuje nad nią opiekę. Chcąc dowiedzieć się, jakie pieniądze wypłacane są z tego tytułu, warto przytoczyć kilka wariantów:

• osoba pracująca przynajmniej od roku – za całe 20 tygodni pozyska świadczenie w wysokości 100% wynagrodzenia,
• kobieta, która przed upływem 3 tygodni od daty porodu złoży wniosek o skorzystanie z urlopu rodzicielskiego (maksymalnie 32 tygodnie przy narodzinach jednego dziecka) – przez cały czas będzie uzyskiwać równowartość 80% wynagrodzenia wynikającego ze stosunku pracy,
• matka, która nie zdąży przedłożyć stosownego oświadczenia – w pierwszej części urlopu będzie dostawać 100%, a w drugiej – 80%.

Chcemy przy tym dodać, że wartości te oblicza się od tzw. podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego, a nie od wynagrodzenia brutto. Jest to przychód, który stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne (po potrąceniu składek na ubezpieczenia społeczne).

Jestem w ciąży, a firma ogłosiła upadłość – postępowanie

Pracownica w ciąży nie jest niestety w żaden sposób chroniona, gdy dochodzi do upadłości firmy, w której jest zatrudniona. Tyczy się zarówno sytuacji, kiedy w dalszym ciągu świadczy pracę na rzecz pracodawcy, jak i przebywania przez nią na zwolnieniu lekarskim. Wynika to wprost z Kodeksu pracy, w którym ustawodawca wykazał, że stosunek pracy nie podlega ochronie prawnej. Wyjątkiem są okoliczności, w których zamykana jest jedynie część przedsiębiorstwa – wtedy ochrona nadal obowiązuje. Co do zasady, zadaniem pracodawcy jest rozwiązanie stosunku pracy, gdy działalność gospodarcza formalnie istnieje. Jeżeli zostaje ogłoszona upadłość, na byłym szefie ciąży odpowiedzialność w postaci zagwarantowania kobiecie w ciąży innego zatrudnienia, odpowiedniego dla jej stanu. Jeśli nie może temu sprostać, ciężarna dostaje zasiłek macierzyński aż do dnia porodu. Z chwilą narodzin maluszka należy się jej świadczenie wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Zasiłek macierzyński a likwidacja zakładu pracy – jakie prawa przysługują kobiecie?

Ogłoszenie upadłości firmy na całe szczęście nie wpływa na utratę zasiłku macierzyńskiego. Sytuacja materialna kobiety jest więc w pewnym stopniu zabezpieczona. Poza tym może starać się o wypłatę zaległych należności, w tym na przykład wynagrodzenia. Otóż należy pamiętać o tym, że upadły przedsiębiorca musi spłacić wszystkich wierzycieli. Odbywa się to na podstawie roszczeń, które trzeba zgłosić do syndyka, aby mieć pewność co do tego, że zwrot długu prędzej czy później zostanie dokonany. Co ważne, tego typu zobowiązania uiszczane są w pierwszej kolejności. Dodatkowo niewykorzystanie przez nią urlopu wypoczynkowego wiąże się z prawem do otrzymania ekwiwalentu pieniężnego.

Likwidacja zakładu pracy a ciąża – kto wypłaca świadczenie?

Kwestia tego, kto zobowiązany jest wypłacać zasiłek macierzyński z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jest uzależniona od liczby pracujących w miejscu pracy. Ogólnie w firmach, w których zatrudnionych jest powyżej 21 osób, obowiązek ten leży po stronie pracodawcy. Niemniej, gdy postępowanie upadłościowe zostaje sfinalizowane, osoba przebywająca na urlopie macierzyńskim pozyskuje świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

L4 w ciąży a upadłość firmy – czy ciężarne wciąż mają prawo do wolnego?

Jak już wspomnieliśmy, zwolnienie lekarskie w ciąży nie ma takiej mocy prawnej, by chroniło ciężarną przed wypowiedzeniem umowy o pracę. Pozytywem jest jedynie fakt, że przy likwidacji zakładu pracy kobieta może nadal otrzymywać zasiłek chorobowy. Ma do niego prawo przed i po wygaśnięciu stosunku pracy. Omawiane świadczenie przysługuje standardowo do 183 lub 270 dni (jeżeli niezdolność do pracy występuje w trakcie ciąży).

Likwidacja firmy a pracownik na urlopie macierzyńskim – podsumowanie

Ogłoszenie upadłości wyłącza w znacznej mierze przepisy ochraniające pozycję personelu. Konkretne regulacje ujęte w Kodeksie pracy zostają zawieszone. Otóż pracodawca może zwolnić każdego bez wyjątku. Likwidacja firmy wiąże się z licznymi zmianami, które dotykają pracowników, w tym kobiety przebywające na urlopie macierzyńskim czy będące w ciąży. Ujawniliśmy, że okres ciąży nie ma charakteru ochronnego, a co za tym idzie, nie chroni ich przed zwolnieniem. Jednocześnie przekazaliśmy, że pomimo wydania przez sąd upadłościowy postanowienia o ogłoszeniu upadłości przedsiębiorstwa przysługują im świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zasiłek macierzyński przydzielany jest w niezmienionej wysokości, co zabezpiecza je pod kątem finansowym i umożliwia im normalne egzystowanie.